ma túy đá, meth.

Đa phần những người nghiện chất kích thích sẽ cùng lúc phải đối mặt với các bệnh tâm thần đi kèm khác. Số liệu thống kê từ năm 2016 đến từ Ban quản lí quốc gia về lạm dụng chất kích thích và các bệnh tâm thần Mỹ chỉ ra rằng có tới 7,9 triệu người trưởng thành là người nghiện và gặp phải những bệnh tâm thần đi kèm với nó. Ở chiều ngược lại, các bệnh tâm thần cũng góp phần làm cho tình trạng nghiện chất kích thích thêm nghiêm trọng. Việc các triệu chứng và biểu hiện bên ngoài của nghiện ma túy và các bệnh tâm thần có phần giống nhau làm cho việc phân biệt chúng trở nên khó khăn. Để có thể giải quyết cùng lúc cả hai vấn đề, việc cần làm là tìm đến sự trợ giúp chuyên nghiệp từ các bác sĩ để tìm kiếm phương pháp chữa trị phù hợp. Do tính phức tạp của các căn bệnh này nên không có một phương pháp chữa trị nào là hiệu quả tuyệt đối, vì vậy việc tìm hiểu trường hợp của từng người là điều quan trọng. Dưới đây là 5 bệnh tâm thần có thể đi cùng với nghiện chất kích thích.

Rối loạn lưỡng cực.

Những người bị căn bệnh này thường có xu hướng thay đổi cảm xúc bất thường, như đang vui vẻ lại chuyển sang trạng thái giống như bị trầm cảm. Hội chứng này có nhiều nguyên nhân, đó có thể là do quá khứ của người bệnh có nhiều chấn thương tâm lí nghiêm trọng hoặc căng thẳng quá mức. Các chuyên gia hiện nay chưa thể định hình rõ rệt đâu là nguyên nhân trực tiếp của căn bệnh này tuy nhiên có một điều có thể chắc chắn rằng sử dụng chất gây nghiện có thể làm phức tạp tình trạng bệnh lí. Những người bị hội chứng này sẽ có lượng dopamine hay serotonin ở mức rất bất thường, những hoạt chất này quyết định sự đói, trao đổi chất, chi phối giấc ngủ cũng như cảm xúc. Do những ảnh hưởng của căn bệnh này lên chất lượng cuộc sống mỗi người là rất đáng kể, vì thế nhiều người chọn cách tìm đến chất kích thích để giải tỏa một cách tạm thời. Tuy nhiên, các loại chất kích thích thường chỉ làm tồi tệ hơn vấn đề. Các chất kích thích sẽ kích hoạt các loại chất hoạt động với tần suất mạnh hơn vì thế làm căn bệnh này nghiêm trọng hơn. Ở chiều ngược lại, những người bị bệnh này sẽ lại tiếp tục tìm đến chất kích thích để giải tỏa và vì thế họ trở thành những con nghiện.

Căng thẳng mệt mỏi.

Những người bị rối loạn căng thẳng mệt mỏi sẽ có xu hướng tìm đến chât kích thích cao hơn người bình thường. Một thống kê trên 326 người nghiện của Trung tâm nghiên cứu bệnh tâm thần đã đưa ra con số lên tới 48% trong số họ chịu ảnh hưởng từ hội chứng rối loạn căng thẳng. Sự nguy hiểm của hội chứng căng thẳng mệt mỏi ở chỗ nó thao túng hành động của bộ não và khiến nó tạo ra những hành động mà cơ thể không thực sự cần thiết, ví dụ như tìm đến chất kích thích. Vì thế với những ai chịu ảnh hưởng của hội chứng căng thẳng mệt mỏi thì việc cần thiết là tìm các phương pháp can thiệp lành mạnh thay vì tìm đến chất kích thích.

Rối loạn ăn uống.

Một thống kê chỉ ra rằng có gần 50% người có hội chứng rối loạn ăn uống lạm dụng chất kích thích. Cả nghiện chất kích thích và rối loạn ăn uống đều có những nguyên nhân và tác nhân chung như sự mất tự tin, trầm cảm, rối loạn tâm lí xã hội hay tiền sử bệnh lí gia đình. Những chất kích thích thường đi kèm với hội chứng rối loạn ăn uống có thể là cocaine, heroin, cần sa. Theo một nghiên cứu của tạp chí quốc tế về y dược QJM, có khoảng từ 20-40% phụ nữ mắc hội chứng ăn uống vô độ có tiền sử lạm dụng chất kích thích, với nam giới thì con số này còn cao hơn nhiều. Mặt khác, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có 1 trong 3 trẻ vị thành niên mắc hội chứng ăn uống vô độ (bulimia) từng nghiện thuốc lá, cần sa, rượu, v.v.

Hội chứng rối loạn hậu chấn thương tâm lí (PTSD).

PTSD có nguyên nhân từ những sự kiện gây chấn thương tâm lí nặng trong quá khứ của người bệnh. Nó có thể là ngược đãi, bạo lực, những tình huống nguy hiểm đến tính mạng, những mất mát… Để cảm thấy tâm trạng nhẹ nhàng hơn, những người mắc PTSD thường chọn cách là tìm đến chất kích thích để quên đi và đẩy lùi những tâm trạng tiêu cực của họ. Dần dần họ trở nên phụ thuộc chất kích thích mà họ lạm dụng. Vì lẽ đó dễ hiểu khi những người bị PTSD sẽ có khả năng nghiện chất kích thích cao hơn rất nhiều so với những người khác. Cụ thể theo thống kê của Bộ Y tế Mĩ có khoảng 3 trong 4 người từng trải qua ngược đãi, phân biệt đối xử gặp, vấn đề với rượu. Cùng lúc phải đối mặt với PTSD cũng như nghiện chất kích thích sẽ khiến người bệnh phát triển các triệu chứng khó lường có liên quan như đột quỵ, các bệnh tâm thần khác…

Trầm cảm.

Đã từ lâu trầm cảm được xem như con đường ngắn nhất để dẫn đến nghiện ngập, việc trầm cảm hướng con người sử dụng chất kích thích như con đường duy nhất để thoát khỏi trạng thái tinh thần tồi tệ của họ. Vì thế những người trầm cảm rất dễ nghiện chất kích thích. Khi hai căn bệnh này đi song hành, việc bỏ chất kích thích sẽ khiến các triệu chứng của trầm cảm trở nên nghiêm trọng hơn trước, và vì thế sẽ rất khó khăn để giải quyết cùng lúc hai hội chứng nguy hiểm này. Cụ thể, có đến 1 phần 3 số người nghiện đang phải đối mặt với ảnh hưởng của trầm cảm. Do các triệu chứng của trầm cảm rất giống với nghiện, việc phân biệt và điều trị sẽ trở nên phức tạp hơn rất nhiều. Các triệu chứng rất đa dạng, chúng có thể là: cáu kỉnh, mất ngủ, mất cảm hứng với mọi thứ, mất tập trung, chán ăn, suy nghĩ tự hủy hoại bản thân…

Giải quyết các chứng bệnh tâm thần đi kèm.

Việc phát hiện sớm và xử lí kịp thời là rất quan trọng. Tìm những cơ sở y tế phù hợp và đáng tin câỵ để xác định các bệnh tâm thần trước khi nó phát triển sang nghiện hay các hậu quả khác là vô cùng cần thiết.

Trực tiếp tư vấn và điều trị nghiện rượu, nghiện heroin, trầm cảm, lo âu, rối loạn tâm thần nội sinh hoặc do sử dụng rượu, cần sa, cỏ Mỹ, ma túy đá (nghiện đá, ngáo đá), thuốc lắc, ketamin. Tiến sĩ, Bác sĩ Trần thị Hồng Thu, hiện đang công tác tại Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương - Điện thoại, Zalo, Facebook 0988 079 038