ma túy đá, meth.

Nhiều người vẫn nhầm tưởng thuốc lắc không gây nghiện, tác dụng kích thích của nó chỉ thoáng qua trong cuộc vui và tác hại thì không đáng ngại. Bài viết này cung cấp thông tin về sự nguy hại của hai loại ma túy này tới cơ quan thần kinh trung ương.

Quá trình băng hoại cơ quan thần kinh của ma túy đá

Ma túy đá là hóa chất tổng hợp từ thuốc kích thích amphetamine, tên khoa học là methamphetamine, là một trong những chất gây nghiện nguy hiểm bậc nhất được biết đến hiện nay trên thế giới.

Ma túy đá có dạng tinh thể như pha lê được dân chơi đốt lên để hút hay đập đá sẽ khiến người dùng “phê” nhanh hơn và kéo dài hơn so với các dẫn chất amphetamin khác. Khi hút, ma túy đá đem lại cảm giác ngay lập tức, công dụng kéo dài tới 6 - 8 tiếng. Trong cơ thể, methamphetamine sẽ tấn công trực tiếp tới hệ thần kinh trung ương, giải phóng lượng dopamine cao gấp 15 lần. Chỉ trong thời gian ngắn, con nghiện trở nên rất kích động, tỉnh táo, tự tin hay thậm chí có biểu hiện thông minh hơn. Met còn khiến não tiết ra nhiều adrenaline - hormon khiến người dùng cảm thấy phấn khích, dẫn tới ảo giác như lên cơn loạn thần hay các triệu chứng dễ nhận thấy như ảo thị, ảo giác như môi khô, mắt đỏ, đi loạng choạng, thích đánh người khác, không có cảm giác đói và rất hứng thú với “chuyện chăn gối”. Tuy nhiên, nếu sử dụng ma túy đá trong thời gian dài, các tế bào não bị tổn thương và dần dần chết. Methamphetamine khiến não bộ bị kích thích, tiết ra các loại enzym phá hủy đi các cấu trúc dopamine. Việc sử dụng ma túy đá lâu dài không đưa đến cái chết tức khắc, nhưng từ từ cũng dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần thật sự, hoang tưởng...

Nhiều người vẫn cho rằng, ma túy đá không gây nghiện như các loại ma túy khác.Thực chất đây là thuốc gây nghiện thuộc loại nguy hiểm. Dùng ma túy đá lâu ngày sẽ dần dần đi đến dùng ma túy mạnh hơn là heroin, dùng đường uống, hút rồi sẽ đi đến dùng đường tiêm chích để “phê” nhanh, mạnh hơn. Người mới sử dụng ma túy đá thì việc dứt bỏ, cai ma túy đá dễ dàng hơn, miễn là người đó có ý chí, quyết tâm cai. Nhưng người nghiện ma túy đá lâu dài, đặc biệt đã bị ảo giác, bị rối loạn tâm thần kéo dài thì việc cai nghiện là rất khó khăn.

Thuốc lắc ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe tâm thần

Thuốc lắc có tên gọi đầy đủ là MDMA (tên tiếng Anh là ecstasy), đây là một loại ma túy tổng hợp bao gồm cả các chất dạng amphetamine và một số các chất gây ảo giác. Amphetamine là các chất kích thích hoạt động của não bộ và hệ thần kinh trung ương. Khi hoạt chất amphetamine đi vào cơ thể (hay người dùng chỉ cần nếm nhẹ ở đầu lưỡi) cũng tạo một thứ khoái cảm gây ảo giác, làm cho người sử dụng nhìn thấy, nghe thấy, cảm thấy, hoặc ngửi thấy những gì không tồn tại trên thực tế.

Sau khi uống thuốc lắc, trong vòng 10 đến 20 phút thì thuốc tác động trực tiếp vào não, gây kích thích thần kinh trung ương, tạo ảo giác trong nhiều giờ liền. Ảo giác đó làm cho người uống thuốc lắc có trạng thái sung mãn, tự tin, nhiệt độ cơ thể tăng, tạo cảm giác nóng bỏng, thích thực hiện những hành vi có cảm xúc mạnh, đặc biệt khi đi kèm với âm thanh có cường độ lớn. Khi thuốc đã ngấm, con người bị kích động cuồng nhiệt và có những hành vi kỳ lạ như lắc lư quay cuồng, la hét, đập phá đồ đạc, cởi bỏ quần áo và quan hệ tình dục tập thể...

Người sử dụng thuốc lắc lâu dài sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tâm thần. Khi cơ thể bị kích động mạnh, trạng thái hưng phấn cao độ, hoạt động quá sức liên tục dẫn đến tiêu hao năng lượng lớn và mất nhiều nước,... Thuốc lắc cũng kích thích hệ thần kinh, tạo ra trạng thái kích động và căng thẳng, gây mất ngủ triền miên, biếng ăn,... dẫn đến tình trạng suy kiệt. Thuốc lắc cũng gây ra những rối loạn về tâm lý như lẫn lộn, trầm cảm, lo lắng và hoang tưởng. Tác hại của thuốc lắc đối với não cũng đã được cảnh báo. Cụ thể, thuốc lắc làm não tăng phóng thích 3 chất dẫn truyền thần kinh: serotonin, dopamine và norepinepherine. Đây là những chất có vai trò chuyển tải xung động thần kinh từ tế bào thần kinh này sang các tế bào thần kinh khác. Sự phóng thích quá mạnh mẽ các chất dẫn truyền thần kinh có thể gây nên tình trạng cạn kiệt chất dẫn truyền xung động thần kinh, khiến các tế bào thần kinh bị chết dần. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ rối loạn hoặc tê liệt nhiều cơ quan cơ thể. Chẳng hạn, tình trạng các tế bào thần kinh tạo dopamine bị mất vĩnh viễn sẽ dẫn đến bệnh Parkinson với biểu hiện là các cơn run, co cơ, cử động khó khăn, di chuyển chậm. Việc hủy hoại các chất dẫn truyền thần kinh còn dẫn đến mất khả năng kiểm soát nhận thức và tình cảm trong não, không còn cảm nhận tình cảm vui buồn.

Vì những tác hại nghiêm trọng ảnh hưởng sức khỏe thể chất và tinh thần lâu dài, giới trẻ tốt nhất nên tránh xa những loại ma túy này.

Trực tiếp tư vấn và điều trị nghiện rượu, nghiện heroin, trầm cảm, lo âu, rối loạn tâm thần nội sinh hoặc do sử dụng rượu, cần sa, cỏ Mỹ, ma túy đá (nghiện đá, ngáo đá), thuốc lắc, ketamin. Tiến sĩ, Bác sĩ Trần thị Hồng Thu, hiện đang công tác tại Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương - Điện thoại, Zalo, Facebook 0988 079 038